Tìm hiểu về bệnh tiểu đường ở trẻ em và cách phòng tránh
Bệnh tiểu đường là một trong những bệnh khá nguy hiểm mà trẻ em cũng có thể mắc phải khiến nhiều bố mẹ lo lắng. Nguyên nhân gây ra bệnh tiểu đường có thể do di truyền, hoặc trẻ béo phù cũng rất dễ mắc phải bệnh này. Nếu trẻ mắc loại tiểu đường tuýp 2, sẽ phải sống chung với bệnh suốt đời. Vì thế, cha mẹ cần đề phòng bệnh này cho con bằng chế độ ăn uống khoa học, kiểm tra đường huyết định kì và khuyến khích con tập thể dục thể thao. Dưới đây là những nguyên nhân, cách điều trị và cách phòng ngừa cụ thể cho các mẹ tham khảo.
Mục lục
Bệnh tiểu đường ở trẻ em là gì?
Bệnh tiểu đường hay còn gọi là đái tháo đường là một bệnh về nội tiết tố. Khi bị tiểu đường, quá trình chuyển hóa chất đường trong máu sẽ bị rối loạn khiến cho lượng đường trong máu luôn ở mức cao. Tiểu đường là một trong những nguyên nhân chính gây suy thận, huyết áp và các bệnh lý về tim mạch. Tiểu đường có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào kể cả trẻ nhỏ. Trong đó, tiểu đường tuýp 1 chủ yếu xảy ra ở trẻ nhỏ, thanh thiếu niên.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh tiểu đường tuýp 1 ở trẻ
Nguyên nhân gây bệnh tiểu đường ở trẻ em – tuýp 1 là do tình trạng cơ thể bé không thể sản xuất ra hormone insulin. Insulin là hormone quan trọng giúp ổn định lượng đường trong máu. Nếu không có đủ insulin, đường sẽ tích tụ trong máu; và có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.
Tuy nhiên nguyên nhân chính xác gây ra bệnh tiểu đường tuýp 1 chưa được biết rõ. Hầu hết những người mắc tiểu đường loại 1 có hệ miễn dịch phá hủy nhầm tế bào sản xuất insulin trong tuyến tụy. Yếu tố di truyền chiếm một phần lý do dẫn đến tình trạng này ở trẻ em.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh tiểu đường tuýp 2 ở trẻ
Thừa cân, béo phì là yếu tố nguy cơ cao đối với bệnh tiểu đường tuýp 2 ở trẻ em. Bệnh tiểu đường tuýp 2 là một bệnh mạn tính, cơ thể bị rối loạn chuyển hóa glucose, biểu hiện bởi đường huyết cao. Tiểu đường loại 2 xảy ra phổ biến ở người lớn nguyên nhân gây tiểu đường ở trẻ nhỏ có thể do:
Trẻ em bị béo phì: Thừa cân, béo phì là yếu tố nguy cơ cao đối với bệnh tiểu đường tuýp 2 ở trẻ em. Trẻ em càng có nhiều mô mỡ tích tụ; đặc biệt là vùng bụng, eo thì nguy cơ tiểu đường càng cao. Thói quen ăn uống: Chế độ ăn giàu chất béo, calo và cholesterol sẽ làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2. Thực phẩm giàu tinh bột như khoai tây, bánh mì, cơm trắng, thực phẩm giàu muối và đường… là những thực phẩm làm tăng nguy cơ tiểu đường tuýp 2 ở trẻ em. Trẻ lười vận động: Bé ít vận động thì nguy cơ bệnh tiểu đường ở trẻ em càng cao. Hoạt động thể chất giúp bé kiểm soát cân nặng; chuyển hóa glucose tạo năng lượng cho cơ thể, đồng thời kích thích độ nhạy của insulin.
Biện pháp phòng ngừa bệnh tiểu đường ở trẻ
Cha mẹ hoàn toàn có thể ngăn ngừa bệnh tiểu đường ở trẻ em. Đặc biệt, nếu trong gia đình bạn có bố hoặc mẹ bị tiểu đường, phòng ngừa là điều cần thiết cho bé. Một số thay đổi có thể giảm đáng kể rủi ro gặp phải tiểu đường ở trẻ nhỏ: Xây dựng chế độ ăn uống khoa học: Chế độ ăn lành mạnh chứa nhiều chất xơ, ít chất béo, cholesterol, muối và đường. Ngoài ra, cha mẹ cũng cần chú ý đến kích khẩu phần ăn của con.
Tăng cường vận động: Cha mẹ nên khuyến khích con tham gia các hoạt động thể thao ít nhất 60 phút mỗi ngày. Tập thể dục giúp cơ thể đốt cháy năng lượng, giảm lượng đường trong máu. Giảm cân cho bé: Duy trì trọng lượng cơ thể hợp lý sẽ giúp insulin hoạt động tốt hơn; giảm nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2.
Phương pháp điều trị bệnh tiểu đường ở trẻ
Đối với bệnh tiểu đường tuýp 1
Bạn cần kiểm tra và ghi lại lượng đường trong máu của bé thường xuyên, có thể 2 ngày một lần nếu có máy đo tại nhà. Khi trẻ bị bệnh tiểu đường tuýp 1, bác sĩ sẽ kê các loại thuốc cần thiết cho con; đồng thời đưa ra những lời khuyên để cha mẹ áp dụng tại nhà. Một số điểm cần lưu ý khi điều trị bệnh tiểu đường tuýp 1 ở trẻ bạn nên biết:
Kiểm tra lượng đường trong máu định kỳ: Bạn cần kiểm tra và ghi lại lượng đường trong máu của bé thường xuyên; có thể 2 ngày một lần nếu có máy đo tại nhà, hoặc mỗi tuần tại các cơ sở y tế. Điều này sẽ đảm bảo lượng đường trong máu của con ở phạm vi cho phép và nếu tăng sẽ được điều chỉnh kịp thời.
Sử dụng thuốc insulin: Bác sĩ sẽ kê các loại thuốc insulin và thuốc khác để ổn định đường huyết cho bé. Cha mẹ cần nắm rõ liều lượng, cách dùng để sử dụng đúng cách. Hoạt động thể chất: Cha mẹ có thể tập thể dục cùng con để khuyến khích con vận động. Chế độ ăn phù hợp: Ngoài việc sử dụng chế độ ăn dành cho người tiểu đường, mẹ cũng cần quan tâm đến vấn đề bé kén ăn do sử dụng thuốc insulin.
Đối với bệnh tiểu đường tuýp 2
Trẻ em vẫn đang trong giai đoạn cần phát triển, nên mục tiêu là làm chậm quá trình tăng cân. Cha mẹ nên lựa chọn thực phẩm ít calo, ít chất béo hơn. Điều trị tiểu đường tuýp 2 là hành trình kéo dài suốt đời. Cha mẹ nên tạo cho con những thói quen lành mạnh để giữ mức đường huyết luôn ổn định:
Theo dõi lượng đường trong máu: Kiểm tra đường huyết định kỳ; thường xuyên để có thể điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt phù hợp cho con. Ăn uống lành mạnh: Trẻ em vẫn đang trong giai đoạn cần phát triển; nên mục tiêu là làm chậm quá trình tăng cân. Cha mẹ nên lựa chọn thực phẩm ít calo, ít chất béo hơn. Giảm khẩu phần ăn của bé, hạn chế sử dụng đồ uống có hàm lượng calo cao. Thay vì ăn ở quán xá, nhà hàng, cha mẹ nên cho con ăn ở nhà. Khi ăn hạn chế bật các thiết bị điện tử, tivi.
Hoạt động thể chất: Tập thể dục mỗi ngày sẽ giúp giảm lượng đường trong máu. Bạn có thể lựa chọn các môn thể thao phù hợp cho con như erobic, đá bóng, bóng rổ, cầu lông…Sử dụng thuốc theo đơn của bác sĩ: Bác sĩ sẽ kê những loại thuốc giúp ổn định đường huyết cho bé. Cha mẹ cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng khi dùng.
Kết luận
Bệnh tiểu đường thường gặp phổ biến ở người lớn, đặc biệt là những người từ 40 tuổi trở lên. Bạn cho rằng bệnh này chỉ gặp ở người trưởng thành? Câu trả lời là hoàn toàn không. Tiểu đường có thể gặp ở bất kỳ độ tuổi nào, và nó đang có xu hướng tăng lên ở trẻ em. Nguyên nhân bệnh tiểu đường ở trẻ em là gì? Cha mẹ có thể làm gì để phòng ngừa tiểu đường cho con? Những thắc mắc này đã được chúng tôi giải đáp chi tiết trong bài viết trên đây.